دوره 1، شماره 2، 1403، صفحات 196 - 214

نویسندگان : سیدمحمد قربانی دازمیری* ¹ ، سیداحمد قربانی دازمیری ²

چکیده :
امروزه مسئله فساد اقتصادی در جهان، به یکی از مهم ترین دغدغه های گروه ها و نهادهای اجتماعی و همچنین دولت ها تبدیل شده است. گسترش این پدیده در بیشتر کشورها، جنبه ساختاری و نهادی پیدا کرده است. فساد در طی دو دهه اخیر رشد چشم گیری در ایران داشت است.فساد یک مشکل جدی در ایران است، که غالبا در سیستم حکومت گسترده و دامنه‌دار است. از دیدگاه سازمان شفافیت بین‌الملل، جمهوری اسلامی ایران از نظر فساد داخلی در زمره یکی از فاسدترین کشورهای جهان قرار دارد. برآوردهای سازمان شفافیت بین‌الملل بسیار سهل گیرانه و خوشبینانه بوده است و فساد اقتصادی در ایران، بسیار بیش از آن چیزی است که آن سازمان اعلام کرده بود.فساد در دوران جمهوری اسلامی ابعادی بی‌سابقه پیدا کرده و اخلاق اجتماعی به‌طور وسیع ضربه خورده و موجب شده بی‌عدالتی و فقر افزایش یابد. این فساد به همراه اجحافات و زورگویی اداری و نبود راستگویی موجب تباهی منافع عمومی شده است.دولت ها از تمامی طیف های سیاسی و در هر کشوری با هر سطحی از ثروت تحت تأثیر رسوائی های فساد قرار می گیرند که به نظر می رسد فراوانی و شدت آن همواره رو به افزایش است. فساد پیامد خطای اخلاقی یا عقب ماندگی فرهنگی نیست؛ بلکه می توان علت ریشه ای فساد را اختلاط قدرت سیاسی و اقتصادی یافت. فساد افزایش یابنده معادل عقب ماندگی و عدم توسعه یافتگی نظام های سیاسی و اقتصادی است که بستر مناسبی را برای بهره برداری یا تخصیص لجام گسیخته منابع عمومی بنا به ملاحظات شخصی و یا اهداف ویژه عمومی فراهم می‌کند.هدف پژوهش حاضر این است تا از رویکرد اقتصاد سیاسی، عوامل شکل‌گیری فساد اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران را تبیین و تحلیل کند.

کلمات کلیدی :
حکومت،دولت،فساد اقتصادی، فساد سیاسی، فساد اداری